Kâinata taşlarla fısıldayan adam

Kâinata taşlarla fısıldayan adam Tarih: 2 Ekim 2007 Kaynak: arkitera.com
Eserleri Google Earth'ten görülebilen Andrew Rogers, İstanbul'dan geçti. 12 ayrı bölgede 5 bin kişinin emeğiyle oluşan küresel bir heykel projesi hazırlayan Rogers, çalışmasına Türkiye'yi de katmak için desteğinizi bekliyor.

Andrew Rogers, sanki sırf uzaylılar görebilsin diye dünyanın dört bir yanına devasa ölçeklerde izler bırakan bir heykeltıraş. Sadece heykeltıraş değil; adeta bir garip Avustralyalı çelebi. İşte bu sıra dışı sanatçı, küresel heykel projesi 'Hayatın Ritimleri'nin olası Türkiye safhası için geçen günlerde İstanbul'dan geçti. Kâinata taşlarla seslenen Rogers, devasa heykellerini dünyanın 12 ayrı bölgesine dağıtmayı tasarlıyor. Farklı biçim ve mıntıkalarıyla Deniz seviyesinden başlayarak, tam 4 bin 300 metreye kadar yükselen bu heykeller, ilginç biçim ve isimlere sahip. Sanatçının çalışmaları ayrıca, internetteki Google Earth programıyla görülebilecek kadar da büyük. Öyle ki, Rogers'in kişisel internet sitesinde, ürettiği heykellerin küresel konum ve koordinatları var. Bu bilgilerle, heykellere tek tek bakmak mümkün. Sanatçı, yapıtlarının ilham ve simgelerini çoğunlukla antik dünya kültüründen ödünç almış. Ayrıca bu devasa yapıtlar sanat sözlüklerinde bugün 'Geoglyph / Yeryüzü Heykelleri' tabiriyle biliniyor ve ticari kaygı gütmüyor. Bu tür kültür varlıklarının 'atası' ise, Peru'nun başkenti Lima'nın 400 kilometre güneyindeki Nazca bölgesinde yer alan, çeşitli canlı biçimleri veya semboller. Kilometrelere yayılan ve binlerce yıllık olduğu sanılan bu gizemli bölgeyi, uygar Batı 1939 yılında ancak uçakla üzerinden geçerken keşfedebilmişti. 'Geoglyph'ler, mistik bir gelenek misali, bugün Rogers gibi çok az sanatçı tarafından da hâlâ büyük bir sabırla üretilmeye devam ediyor. Ve üretiminde, sadece insan emeği ve tümüyle doğal malzemeler kullanılıyor. 'Hayatın Ritimleri'ne dair özel ön ziyareti sırasında yalnızca Sabah Cuma'ya röportaj veren Rogers, Türkiye'nin de bu evrensel mesajda yer alabilmesi için adeta gönüllü çalışıyor. Bu süreçte, sanatçıyı sadece bu projeye destek vermek için davet eden kurum ise Vip Turizm olmuş. Rogers'e misafirperverlik gösteren kurum, bu projeye bir biçimde yol açmaya çalışarak, üretime dayalı 'kültür turizmi' tarifine de uzaydan görülebilecek, yepyeni ve kalıcı bir anlam katmaya hevesli görünüyor.

Küresel Isınmaya Dair
Rogers'a göre, bu küresel eserlerin asıl kalıcılığı, doğallıkları ve nesilden nesile aktarılabilecek görünümlerinde, içerdikleri bilgilerde gizli. Öte yandan sanatçı projesi için genellikle geniş ve çorak arazilerde, çöllerde veya eriyen buzullarda çalıştığı için, yapıtlarının, insanların dünyayla ve küresel ısınma ile ilgili endişelerini pekiştirdiğini de belirtiyor. Birleşmiş Milletler'in 'Dünya Kültür Mirası'na giren alanlara bile eser bırakmış olan heykeltıraş, Türkiye'de nasıl bir sembol yapacağına henüz karar vermemiş. Bunu, Türkiye ile ilgili gezisi ve araştırmasının sonuna saklıyor. Çıkacağı Anadolu gezisi için heyecan içinde olan sanatçı, 'Dünyanın Ritimleri' projesinin Türkiye basamağı için ister sivil, isterse resmi kaynaklı her türlü katkıya açık. İletişim ve bilgi için: www.andrewrogers.org

Dört ayrı kıtada, yedi eser
Sanatçı Andrew Rogers'in 'Hayatın Ritimleri' heykel projesi bugüne kadar İsrail Arava Çölü (1999-2004), Şili Atacama Çölü (Eylül 2004), Bolivya Altiplano (Mart 2005), Sri Lanka Krunegala Bölgesi (Kasım 2005), Avustralya'nın Geelong yöresi (Şubat 2006), İzlanda'nın Akureyri noktası (Eylül 2006) ve Çin'deki Gobi Çölü (Eylül 2006) üzerinde yer buldu. Sanatçı her bölgede birden fazla yeryüzü heykeli bırakmış durumda. Öte yandan Rogers yapıtlarının biçimleri için, gittiği ülkelerin kültürlerine mal olmuş efsane ve sembollerden özellikle faydalanmaya dikkat ediyor.

Çinli askerler gönüllü çalıştı
Durumdan hayli memnun görünen Rogers, 'Hayatın Ritimleri'nin ilk safhasına, İsrail'in Arava Çölü'nde 1999'da başlamış. Çölde Ratio, Yaşam İçin, Dilim ve Hayatın Ritimleri adlı dört eser bırakan sanatçı, 2004 yılı eylül ayında Şili'de üç parça eser ürettikten sonra, sırasıyla Bolivya, Sri Lanka, Avusturya, İzlanda, Çin ve Hindistan'a yeni 'Geoglyph'ler armağan etmiş. Bittiğinde tam 5 bin insana istihdam sağlayacak olan, ve bugüne kadar üzerinde 3 bini aşan insanın alın terinin bulunduğu 'Hayatın Ritimleri' Geogyliph projesinin Çin etabında, ülke ordusunun anında devreye sokulduğunun altını çizmek gerek. Bu detay, konuya ya da sanata gösterilen resmi sorumluluk ve duyarlılığı gösteriyor.

Geleceğimiz, Geçmişte!
Rogers, oluşturduğu sembollerin ortak özelliğinin, taşıdıkları evrensel ve iyimser bilgiyle açıklanacağını anlatıyor: "Yaptığım şey aslında insanlığın durumuyla doğrudan ilgili. Geoglyph'ler, yaşam, insan ve evrenle ilgili derin düşüncelere dalabilmek için birer dayanak noktası. İnsanların heykeller arasında gezinmeleri, onlardan aşağı inmeleri veya üzerine tırmanıp içlerinde kaybolmaları, bu doğa heykellerinin ne olduğu konusunda farklı mantık yürütmeleri hoşuma gidiyor." Sanatçı, yaşama bakışındaki ruhsallığın bu projede önemli bir etkisi olduğu fikrinde: "Her şeyin birbiriyle bağlantısı var. Gelecek bilgimizde bile geçmişi taşıyoruz. Eğer hafızamız olmazsa biz birer hiç oluruz. Bu yüzden bu projede hem geçmişin bilgisi, hem de geleceğin projeksiyonu bir arada."